Jdi na obsah Jdi na menu
 


Věra Nosková: PROMĚNY. Diskuse k překladatelským problémům


Program SILE Kohoutovice – listopad 2014 (19.11.2014):
Věra Nosková: PROMĚNY. Diskuse k překladatelským problémům
Níže předkládám několik vět z knihy „Proměny“ V. Noskové k přemýšlení o překladu, resp. k překladu těm, kdo se o překlad pokusí. O výsledcích potom v listopadu budeme společně dis-kutovat a hledat optimální verzi překladu.
K překladu navrhuji věty:
1. Aby se člověk zorientoval a v rámci sešněrovaných možností slušně žil, musí se pídit po pravdě.
1a Por ke la homo orientiĝu, estas necese kadre de malfacilaj eblecoj por bone vivi, serĉi ve-ron.
1b Por orientiĝi kaj dece vivi enkadre de reduktitaj ebloj necesas persisti en serĉado de vero.
1c Por ke homo orientiĝu kaj enkadre de kunlaĉitaj ebloj honeste vivu, li devas esplorserĉi la veron.
1d Por ke homo orientiĝu, kaj kadre de la tre limigitaj reĝim-eblecoj vivu dece, li aŭ ŝi (ŝli, oni) devas insisti/klopodi por lerni la veron.

1e Por ke la homo en limigitaj vivkondiĉoj orientiĝu, estas necese, ke oni konscie serĉu la ve-ron.
2. Krámuju v paměti a promítám si pod čelem klíčové věty, děje, zlomy, staré spánkové sny a výživné denní snění, babičkovský nábytek a skoupé světlo doupěte, zakletý život s krokodýlem.
2a En mia memoro mi cerbumas kaj serĉas en kapo gravajn frazojn, procedojn, rompaĵojn, malnovajn dormajn sonĝojn kaj vivtenajn tagojn, avinjan meblaron kaj ŝparlumon de ka-vaĵo, eksorĉan vivon kun krokodilo.
2b Mi butikumas en la memoro kaj projekcias sub la frunto la ŝlosilajn farojn, eventojn, turno-punktojn, malnovajn dormosonĝojn kaj nutran tagan sonĝadon, avinecan meblaron kaj mo-des-tan lumon de hejmaĉo, fisorĉitan vivon kun krokodilo.
2c Mi traserĉas mian memoron kaj subfronte al mi projekcias ŝlosilajn sentencojn, okazojn, rompojn, malnovajn dormajn sonĝojn kaj nutran tagan revadon, avineskan meblaron kaj troŝpareman lumon de trogloditejo, ensorĉitan vivon kun krokodilo.
2d Mi faras reordigon en mia memoro kaj projektas sub mia frunto (aŭ: en mia menso) ŝlosilajn frazojn, procedojn, proced-rompojn, malnovajn dormo-sonĝojn kaj satigajn tago-sonĝojn, meblojn hereditajn de la avino kaj malabundan/malfortan lumon de mia loĝ-nesto/ter-nesto/trogloditejo, ensorĉitan vivon kun (la) krokodilo.
2e Mi ordofaras en la memoro kaj sub la frunto mi projekcias la bazajn frazojn, okazaĵojn, fa-lojn, malnovajn noktajn sonĝojn kaj la tagan nutran revadon, la avinecan meblaron kaj ŝparan lumon de la loĝkavo, la ekzorcitan vivon kun krokodilo.

3. Výtah jezdí nahoru dolů, skřípe, vrže, je z toho přenášení metráků lidí a tašek na zhrou-cení, studentky se hlásí na vrátnici jedna po druhé, a já si je odškrtávám.
3a Lifto veturas supren, malsupren, knaras, knarsonigas, de tio estas transporto de kelkaj centmetroj da homoj kaj mansakoj por kolapso, studentinoj aliĝas sin en akceptejo unu post du kaj mi ilin forstrekas.
3b La lifto veturas supren malsupren, knaras kaj ĝemas, proksima al kolapso pro transportado de kvintaloj da homoj kaj mansakoj, la studentinoj anoncas sin ĉe la pordistino unu post la alia kaj mi faras signojn ĉe iliaj nomoj.
3c Lifto iradas supre-suben, knaras, grincas, estante de tiu transportado de centkilogramoj de homoj kaj mansakoj antaŭ kolapso, studentinoj en pordistejo prezentas sin unu post alia kaj mi signas ilin per hoketoj.
3d La lifto iras supren kaj malsupren, grincas, knaras, ĝi statas por kolapsi pro la transportado de hom-kvintaloj kaj de de aĉetsakoj, studentinoj anoncas sin en la receptejo unu post la alia, kaj mi forstrekas ilin en la listo.
3e Lifto veturas supren malsupren, grincas, knaras, pro tiu transportado de centkilogramoj da homoj kaj vojaĝsakoj ĝi estas proksima al kolapso. Studentinoj en la pordistejoi unu post la alia prezentiĝas kaj mi ilin streke registras.


4. „Hele, klidně si skoč vobejít ty pokoje, já ti to tu pohlídám. Potřebuju si stejnak eště něco vyřídit,“ a udělala velitelské gesto vodprejskni.
4a „Hola, trankvile iru kontroli la ĉambrojn, mi ĉi tie gardos. Mi bezonas ankoraŭ ion pritrakti“ Kaj montris ordonan geston – foriru.
4b „Hej, trankvile foriĝu por inspekti la ĉambrojn, mi gardos ĉi tie anstataŭ vi,. Cetere, mi an-koraŭ bezonas ion aranĝi,“ kaj ŝi faris komandan geston ekspedu vin for.
4c „Vidu, vi trankvile rapidu sinsekve viziti tiujn ĉambrojn, mi ĉi tie gardos tion anstataŭ vi. Mi tamen bezonas ion prizorgi,“ kaj ŝi faris komandantan geston forbalau vin.
4d „Nu, trankvile inspektu la ĉambrojn, dum mi gardos la lokon ĉi tie. Mi ja ĉiukaze bezonas ion solvi,“ kaj ŝi faris komand(ant)an geston por: for-iraĉu!
4e Hele, senĝene iru inspekti la ĉambrojn, mi ĉi tie prigardos viaĵojn. Cetere, mi nun bezonas ankoraŭ ion prizorgi,“ kaj komande gestis fortiriĝu.

5. Před desátou dorazily prochladlé studentky v lehkých sukýnkách a tenkých punčochá-čích, ale nazuté do kozaček a navlečené do rukavic a čepic, taneční střevíčky si nesly v taškách.
5a Antaŭ deka horo alvenis malvarmiĝintaj studentinoj en fadendikaj jupetoj kaj same faden-dikaj ŝtrumpkalsonetoj, sed surmetitaj en tibibotoj kaj surmetitaj en gantoj kaj ĉapoj, la dan-cŝuojn ili portis en mansakoj.
5b Antaŭ la deka finfine alvenis la malvarmumiĝintaj studentinoj en leĝeraj jupoj kaj maldikaj ŝtrumpkalsonoj, sed ŝuitaj en modaj tibibotoj kaj ekipitaj per gantoj kaj ĉapoj, la ŝuojn por dancado ili portis en mansakoj.
5c Antaŭ la deka horo alvenis tramalvarmigitaj studentinoj vestitaj en nevarmigaj jupetoj kaj maldikaj ŝtrumpkalsonoj, sed kun siaj piedoj vestigitaj en tibibotoj, gantitaj sin kaj ĉapegitaj, ili portis siajn dancajn ŝuetojn en siaj mansakoj.
5d Antaŭ la dudek dua horo alvenis malvarmigitaj studentinoj en leĝeraj jupoj kaj maldikaj ŝtrumpkalsonoj, sed enŝuigitaj en siajn altajn botojn kaj enigitaj en gantojn kaj ĉapelojn, la danc-ŝuojn ili (neologismo: iŝi) portis en siaj sakoj.
5e Antaŭ la deka alvenis pro frisko sin skuantaj studentinoj en leĝeraj jupetoj kaj subtilaj ŝtrumpkalsonetoj, sed vestitaj en tibibotoj, gantoj kaj ĉapoj, la dancŝuetojn ili portis en la mansakoj.

6. Bledá barva smrtonosné houby, vůně a pachy dívčích pokojů, těžké sklo půllitrů rozzáře-né našlehaným zlatem na stole zauzené hospody, kolébání šípkově červené tramvaje za svítání… těsné sousoší milenců pod secesním lustrem.
6a Pala koloro de pereiga fungo, odoroj kaj malodoroj de knabinaj ĉambroj, peza vitro de du-onlitroj lumigitaj per ŝaŭmigita oro sur tablo de fumiĝinta gastejo, balancado de ruĝberakoloraj tramoj dum tagiĝo… tuŝapuda statuaro de amantoj sub secesa lustro.
6b Pala koloro de mortoporta fungo, aromoj kaj odoroj de knabinaj ĉambroj, peza vitro de du-onlitraj kruĉoj radianta per ŝaŭmanta oro sur tablo de fumumita gastejo, balancado de rozofrukte ruĝa tramo dum tagiĝo… kunpremita statuaro de geamantoj sub novarta lustro.
6c Pala koloro de pereiga fungo, bonodoroj kaj odoroj de knabinaj ĉambroj, peza glaso de du-onlitraj bierujoj briligita per kirlita oro sur tablo de fumumita gastejo, balancado de kanisroze ruĝa tramo krepuske… tuŝproksima statuaro de geamantoj sub secesia lustro.
6d Pala koloro de mortiga fungo, odoroj kaj malodoroj de knabinaj ĉambroj, peza vitro de (duon-litraj) bier-glasoj lumigita de kirlita/ŝaŭmigita oro sur la tablo de fumita drinkejo, ba-lancado de rozber-kolore ruĝa tramo dum tagiĝado… skulptaĵo de strikte proksimaj gea-mantoj sub secesia/nov-arta lustro.
6e Pala koloro de mortoporta fungo, odoroj de knabinaj ĉambroj, sur la tablo de per fumo sa-turita gastejo vekas atenton peza vitro de bierglasoj radiantaj per ŝaŭmanta oro, balancado de roze ruĝa tramo en matena tagiĝo… statuaro de tuŝproksimaj geamantoj sub la secesia lustro.

7. Urousaná adventní obloha, šedivá jako staré škrpály, na Škroupově náměstí, kam jsem doběhla na poslední chvíli, se tísní pár stovek lidí na povolené (!) demonstraci.
7a Rosmalsekigita adventa firmamento, griza kiel malnovaj ŝuaĉoj, sur la Ŝkroupa placo, kien mi alkuris en lasta momento, trapuŝas kiel centoj da homoj en permesita (!) demonstracio.
7b Roson ŝvitanta adventa firmamento, grizega kiel rubaj botaĉoj, en la placo de Škroup, kiun mi kuratingis lastmomente, densas kelkcent homoj post permesita (!) demonstracio.

7c Rosmalsekigita adventa firmamento, griza kiel malnovaj botaĉoj, en Placo de Škroup, kien mi alkuris en lasta momento, kelke da centoj da homoj premitaj sin en permesita (!) mani-festacio.
7d Pluvema kaj malpura Adventa ĉielo/firmamento, griza kiel malnovaj ŝuaĉoj, sur la Placo de Škroup, kien mi alkuris en la lasta momento, kunpuŝiĝas kelkcent homoj en permesita (jes!) politika manifestracio.
7e La roshumida adventa ĉielo, griza kiel malnovaj botaĉoj, sur la placo Škroup, kien mi alku-ris en la lasta momento, premas sin kelkaj centoj da homoj partoprenataj permesitan (!) demonstracion.

8. Na závěr věta z Lidových novin (9.8.2014): Rozlišit výpůjčku od zápůjčky je pro mnohé stejný oříšek jako rozlišit ledovku od náledí a námrazy či záplavu od povodně. (A co je „půjčka“?)
8a Kaj fine unu frazo el gazeto „Lidové noviny“ – Popolgazeto (9.8.201). Diferencigi elprun-taĵon kaj pruntedonon estas por multaj divenaĵo, kiel diferencigi glatison de frostkrusto aŭ inundo de superakviĝo. (Kaj kio estas prunto)
8b Antaŭ fino ankoraŭ frazo el Popola Gazeto (Lidové noviny,9.8.2014): Distingi prunteprenon disde pruntedono estas por multaj sama kaprompilo kiel distingi glacikruston disde glatgla-cio kaj prujno aŭ superakvon disde inundo. (Kaj kio estas „prunto“?)
8c Konklude sentenco el Lidové noviny (Popola ĵurnalo) (9.8.2014): Diferencigi pruntoprenon de pruntedono signifas por multaj la sama nukso kun dura ŝelo kiel diferencigi glacikruston de glatiso kaj frostkrusto aŭ inundon de superakvo. (Kaj kio estas „prunto“?)
8d Kaj fine unu frazo el Lidové noviny (la 9-an de aŭgusto 2014): Distingi inter prunto-preno kaj prunto-dono estas pormultaj homoj la sama defio/tradukmalfacilaĵo, kiel distingi inter pluv-glatiso kaj ter-glatiso, aŭ inter inundo/super/akvo kaj diluvo/superakvego (la diluvo laŭ Biblio de globaj dimensioj). (Kaj kio estas la „prunto“?)
8e Diferencigi prunton disde pruntedono estas por pluraj homoj la sama enigmo kiel distingi glatison disde glacitego kaj frostokrusto, aŭ superakvon disde inundo. (Kaj kio estas „prun-to“?)

Brno 2014-11-19 Předkládá Jan Werner
Komentoj – hodnocení použitých slov, upozornění na chyby
La 1-a frazo:
■ sešněrovné možnosti: malfacilaj, reduktitaj, kunlaĉitaj, limigitaj ebloj – ano; použitý výraz EBLECO je nesprávný, nejde o vlastnost něčeho!
■ pídit se: serĉi, persisti en seĉado, esplorserĉi, konscie serĉi – ano; „insisti/klopodi por lerni“ nevyhovuje významu v dané větě, nejde tam o «lernado», nýbrž o «serĉado», mimoto předlož-ka por je v tomto překladu nevhodná.
■ V překladu 1a je nesprávný slovosled; sprábně: …orientiĝu kadre de malfacilaj ebloj, estas necese serĉi veron.
La 2-a frazo:
■ krámovat: traserĉ(ad)i, reordigi, ordofari – ano; cerbumi – poněkud vybočuje; butikumi (podle M. Malovce) je běhat po obchodech, nehodí se.
■ zlomy: z použitých překladů se nehodí jen (2a) «rompaĵoj» předevšim kvůli příponě -aĵ, zlomy v životě jsou uduálosti, epizody, pády mající charakter události, děje, nikoliv „konkrétnosti“; za nejpříhodnější považuji: faloj (2e).
■ babičkovský nábytek není nábytek od babičky (2a,d), nýbrž nábytek éry babiček: avineca, (podmíněně) avineska, je však novotvarem moderním, zatímco máme vyjádřit staromódnost.
■ doupě: hejmaĉo, trogloditejo, loĝnesto, loĝkavo – ano; kavaĵo je příliš surové, připomíná díru v zemi nebo ve skalách.
■ zakletý život: skrytý význam si představuji spíše pohádkově jako zakletí zaklínadlem (zaklína-čem), s použitím slovesa «ekzorci». Sloveso «sorĉi» je spíše pozitivní: okouzlit, očarovat, viz PIV, 1. význam „…pomocí nadpřirozených sil“, 2. okouzlit něčím krásným. Ani „fisorĉita“ není ideální.

La 3-a frazo:
■ skřípat, vrzat: knaras, ĝemas, grincas – ano; knarsonigas je nevhodné pro příponu -ig, která sloveso zpřechodňuje, to však musí zůstat nepřechodné (výtah skřípe, vrže sám, nikoliv skřípe někoho!)
■ metráky lidí a tašek: Metrák je „cent kilogramoj“ nebo „kvintalo“. Vyjádření „kelkaj centmetroj“ je chybné.
■ taška, s kterou dívky přijížděly od rodičů, není mansako (= kabelka), podmíněně možné je aĉetsako (= nákupní tašk), vhodné je vojaĝsako (= cestovní taška).
■ (studentky) jedna po druhé – „unu post du“ rozhodně ne!, ve vyjádření „unu post la alia“ musí být člen „la“.
■ odškrtávám si je – vyjádření „mi forstrekas“ není vhodné kvůli předponě „for“ (= pryč), možné je: „fari signon“, „signi per hoketo“, za nejvhodnější považuji: streke registri/noti.
La 4-a frazo:
■ Hele – zvolací Hola a Hej se mi nelíbí. Jako možné shkedávám: Nu, Vidu. Pozoruhodné je užití české částice Hele. Snad by se dala považovat i za citoslovce, a citoslovce (interjekcio) by se mohlo z češtiny asimilovat do esperanta bez větší změny, jen pravopisně. Kromě toho „hela“ jako přídavné jméno ve významu „jasný“ ve tvaru „Hele“ znamená „jasně“ a významem odpo-vídá danému kontextu, je zde použitelné; (Jasně, klidně si skoč…). Poznámka z PAG: Cito-slovce slouží pro přivolání, odehnání, vybídnutí k činu a pro vyjádření pociutu. Hele dle mého soudu vybízí k pozornosti (druh činu).
■ (Hovorové) skočit vobejít – v každém překladu je osobité vyjádření, za vhodné považuji: trankvile iru kontroli; senĝene iru inspekti, ostatní vyjádření jsou možná, i když slova foriĝu, ra-pidu se významem poněkud odchylují.
■ …gesto vodprejskni! – „foriru!“ je emočně slabé. Ostatní jsou možné varianty, (foriraĉu! bez spojovníku).
La 5-a frazo:
■ prochladlý – možný překlad: malvarmiĝintaj (studentinoj), předpona tra- už není nutná, i tak jde o slovo příliš dlouhé. Zda místo připony -iĝ užít -ig, bychom mohli diskutovat, já dávám přednost -iĝ, studentky samy si prochladnutí způsobily. Tvar malvarmumiĝintaj je významem nesprávný, malvarmumi = nachladit se, nikoliv prochladnout. Literárně zajímavým vyjádřením se mi zdá: „pro frisko sin skuantaj…“, kde friska = chladivý, osvěžující; v danou chvíli mladist-vého veselí se sice třásly chladem, ale nepociťovaly to jako zlo.
■ punčocháče – ano, v jednotném čísle ŝtrumpkalsoneto, ve slovníku K. Krafta je chybně tvar pomnožného čísla ŝtrumpkalsonetoj.
■ lehká (sukénka) – přednost dejme tvaru „leĝera jupeto“.
■ tenký – nejlépe subtila, méně vhodně maldika, fadendika ne!
■ nazuté do kozaček – tibibotoj pro kozačky je možný tvar, avšak rozhodně ne „studentinoj surmetitaj en tibibotoj, surmetitaj byly kozačky, nikoliv studentky! Podobně gantoj a ĉapoj! Také tvar vestigitaj en tibibotoj je nesprávný, vždyť slovesto VESTI (kovri per vesto) je přechodné: vesti sin, vesti al si piedojn. Tvar ŝuitaj (en tibibotoj) ve slovnících není (vesti ŝuojn), dle mého soudu je tvar možný: tak jako je vesto – vestita homo, stejně tak musí platit ŝuo – ŝuita homo.
La 6-a frazo:
■ smrtonosná (houba) – mortoporta, mortiga, pereiga fungo.
■ vůně a pachy – oba významy se skrývají ve slově odoroj, který nevyjadřuje libost ani nelibost. Rozlišení je nutno vyjádřit například předponami bon/ nebo fi/. Výraz MALodoro je nesrozumi-telný, nelze ho definovat; co je opakem pachu? Aromo lze pouzít jako bonodoro.
■ našlehané (zlato) – kirlita je gastronomický výraz, lépe se zde uplatní ŝaŭmigita nebo prostě ŝaŭmanta (pěnící) zlato. Briligita ne, i když se zlato leštit může, pěna však nikoliv.
■ zauzená (hospoda) – sloveso fumi je přechodné (fumi cigaredon) i nepřechodné (forno fumas), hospoda však nemůže být fumita, v přeneseném významu může být fumumita jako maso, mů-že být fumiĝinta od cigaretového kouře, nejpřesněji vystihuje stav kuřácké hospody vyjádření „per fumo saturita“ (cigaretový kouř je vstřebán vší hmotou prostoru).
■ těsné sousoší milenců – jde o beletristické vyjádření, sousoší není těsné, nýbrž sepětí milen-ců, proto nikoliv tuŝapuda, tuŝproksima statuaro, kunpremita statuaro. Vhodné vyjádření: sta-tuaro de tuŝproksimaj (strikte proksimaj) geamantoj.

■ secesní (lustr) – termín pro secesi v esperantu není, či nebyl, asi v roce 2010 členové mezinárosní skupiny KONSTRU-FORUMO přijala název secesio, proto: secesia lustro.
La 7-a frazo:
■ urousaná (obloha) – rosmalsekigita je těžkopádné, postačuje rosmalseka nebo roshumida. Roson ŝvitanta nepovažuji za vhodné, jde spíše o kondenzaci, nikoliv o výron vlhkosti zevnitř. Pluvema by obrazně bylo možné, to „malpura“ se mi zdá nepatřičné, snad jen polétavý prach, v současnosti hojný, by mohl vyjadřovat „malpurecon“.
■ staré škrpály – všechny překlady jsou vyhovující.
■ Škroupovo náměstí – podle mne je správné: La placo Škroup. Předložka genitivu „de“ by zde byla slavismem. Vložím sem jazykový koutek, který jsem v roce 2007 napsal pro AEH a jejich časopis INFORMILO:
Nomo de institucio kun persona nomo
Jméno osoby se dává do názvu veřejné instituce zpravidla tehdy, má-li určitá osoba k dané instituci přímý vztah vyjadřovaný úctou, někdy jde o projev obecné úcty k osobě, jejíž jméno se vkládá do názvu. Příklady: Masarykova univezita, Mahenova knihovna.
Je známo, že čeští esperantisté názvy toho druhu překládají genitivní vazbou, pomocí předložky de: Uni-versitato de Masaryk atp. Nepokládám to však za správné, protože osoby uvedené v názvu nejsou vlastníky instituce. Předložka de se klade před jméno vlastníka (NPIV 6 – posedanto; NPIV 5 – apar-teneco). Podobně chybný je zvyk Rusů překládat do esperanta slovo „imieni“ vazbou „je la nomo“, např. podle slovníku Bokareva: závod imieni Kirova – uzino (je la nomo de) Kirov. V polštině se vysky-tuje slovo „imienia“: Uniwersytet imienia Adama Mickiewicza – Universitato (je la nomo de) Adam Mickiewicz. Jde o slavismy nevhodné pro užití v esperantu.
Obecně jde o názvy organizací, institucí, také ulic a náměstí, v nichž je třeba osobní jméno vážené osoby z oblasti kultury, vědy, politiky či historie vyjádřit jednodušeji. Podle evropského, snad i světového úzu je vhodné osobní jméno vložit do názvu instituce bez předložkové vazby: Universitato Masaryk, Universitato Adam Mickiewicz, Uzino Kirov. Podobně u místopisných názvů: strato S. K. Neumann(a), placo Johann Mendel (v takových případech doporučuji v turistických průvodcích uvádět českou po-dobu názvu, a to z orientačních důvodu: placo Mendlovo náměstí). Z ročenky UEA uvádím: Fondaĵo Grabowski, Akademio Comenius.
Také je možné jméno osoby spojit s názvem instituce do složeného slova se spojovníkem: Masaryk-Universitato, Mahen-Biblioteko. V ročence UEA je název: Fritz-Hüser-Instituto. Občas se vyskytne způsob méně obvyklý, avšak přijatelný: Societo „Zamenhof“, Biblioteko „Hector Hodler“.
■ tísní se pár stovek lidí – trapuŝas kiel… je významem chybné; densas je teoreticky správné, avšak nezvyklé (verbalizace adjektiva!), správněji: densiĝas; homoj premitaj sin je gramaticky nesprávné, mohlo by být: sin premantaj…; kunpuŝiĝas neodpopvídá kontextu (významu); nej-jednodušší a správné je: kelkcent homoj premas sin.
La 8-a frazo:
■ výpůjčka a zápůjčka – sloveso PRUNTI má dva významy, půjčku poskytnout i půjčku si vzít. Aby nedocházelo k omylu, používají se složená slova: pro význam půjčit někomu něco PRUNTEDONI a pro vypůjčit si PRUNTEPRENI. Od těchto sloves můžeme jednoduše odvodit pod-statná jména výše uvedená.
■ oříšek (jako problém k řešení) – v esperantu nelze použít (zatím) „nukso“ pro význam „hádanka“ atp. Musíme se proto spokojit s vyjádřeními: enigmo, malfacila tasko, kaprompa problemo atp. Překlad tradukmalfacilaĵo je nesprávný, protože nejde o překlad, nýbrž o rozlišení pro lai-ka. Obrat „nukso kun dura ŝelo“ by mohl být pro důvtipného člověka srozumitelný. Podle PIV by se dal použít tvar divenaĵo (= Io, kion oni devas diveni), je to však nepřesné, protože takto definované divenaĵo je divenotaĵo, divenaĵo bych viděl spíše jako výsledek řešení.
■ ledovka, náledí, námraza – pro tyto pojmy esperanto nemá jasně definované názvy, a to ani v publikaci Meteologia terminaro od Maurice Lewina z roku 1961. Ve slovnících je chaos: M. Malovec v esp.-čes. slovníku uvedl glatiso = náledí, K. Kraft ve slovníku čes.-esp. má pro nále-dí glatiso a glatglacio. Pro námrazu mají oba autoři podobný termín: M. M.: frostkrusto, glaci-krusto = námraza, K.K.: frostkrusto. Ledovku neuvádějí. Ve slovníku PIV je termín glatiso defi-nován jako: Maldika, tre glitiga tavolo de glacio, formiĝinta sur tereno, vojo ktp. pro densiĝo de nebulo, neĝopluvo kc. – což je definice zcela nepřesná! České názvosloví však uvedené pojmy přesně rozlišuje: LEDOVKA: hladká, průhledná a homogenní vrstva ledu, vznikající, když mrznoucí déšť nebo mrholení dopadá na zem nebo jiný povrch. K jevu dochází, když se ve výšce nachází teplý czduch a z něj dopadá déšť na povrch s teplotou pod 0 °C. (To byl nedávný případ v ČR.) – NÁLEDÍ: meteorologický jev, při kterém zemský povrch pokryje ledová vrstva vytvořená z vody, která se předtím na povrchgu nacházela. Náledí vzniká tehdy, pokud teplota zemského povrchu klesne pod bod mrazu. Původ náledí je nejen z předchozích srážek, ale i částečně nebo úplně roztálého sněhu. – NÁMRAZA: atmosférický jev, který se projevuje vznikem ledových krystalů na povrchu objektů působením těchto vlivů: mrznutím drobných kapének vzdušné vlhkosti (mraků, mlhy) při jejich styku s povrchem země a objektů o teplotě 0 °C a nižší. JINOVATKA (krystalická námraza, esp. název: prujno) je krystalický ledo-vý potah pevných povrchů vznikající desublimací zejména při mlze a slabém větru za teplot nižších než -8 °C. Za současný ubohý stav esperantského názvosloví nesou vinu esperantisté obecně, zvláště pak instituce jako UEA, Akademie esperanta a všechny odborné organizace esperantistů. Ani v současnosti nejeví snahu se terminologií seriózně zabývat.
■ záplava a povodeň – V překladech se vyskytují názvy: inundo, superakviĝo, superakvo, su-perakvego, diluvo. Konzultací v české literatuře jsem zjistil: POVODEŇ: přechodné stoupnutí hladiny vody ve vodním toku nad úroveň břehu, způsobené náhlým zvětšením průtoku vody, např. z dešťů, tání sněhu nebo zmenšením průtočnosti koryta. ZÁPLAVA: zatopení pozemku při vystoupení vody z břehu toku za povodně. Může nastat vlivem přívalových dešťů nebo rych-lého tání sněhu; také protržením hráze vodní nádrže apod.Nastává též při vystoupení podzem-ní vody nad povrch. Z uvedených definic vyplývá, že povodeň může být i záplavou, a také, že některé záplavy nejsou povodní, např. výše zmíněná záplava způsobená protržením hráze nebo zvýšením hla-diny podzemní vody nad terén. Esperantský termín pro povodeň je INUNDO. Pro záplavu by mohl být použit výraz SUPER-AKVO, SUPERAKVEGO a odvozené tvary SUPERAKVIGO, SUPERAKVIĜO.
Brno, 2014-12-09 Jan Werner

 

 

 

 

Komentáře

Přidat komentář

Přehled komentářů

Pruntoferto

(Sharon, 9. 8. 2022 10:26)

Bonan tagon,

Ĉu vi havas ia financan helpon? aŭ Ĉu vi bezonas rapidan prunton por purigi viajn ŝuldojn kaj reveni al via komerco Je tre malalta interezo? Se jes Retpoŝtu:mobilfunding1999@gmail.com por pliaj informoj ĉar mi ricevis mian prunton de ili kaj ili estas plene fidindaj.

Salutojn.

servicepersoonlijke.aanbieding@gmail.com

(Jacob Jan Prins, 26. 7. 2022 23:08)

We were raised in a cooking family. Most of our fondest memories involve cooking together with our parents. It’s a passion we both share, it’s a passion we wanted to make profitable – but we didn’t know how. Mike Harris helped us secure a loan of 15,000 euro and we will be opening our Caribbean Restaurant in late 2019! Please contact directly to the company Email: (servicepersoonlijke.aanbieding@gmail.com)

Szybka i szybka pożyczka i inwestycja

(HORKY, 13. 7. 2022 22:48)

Szybka i szybka pożyczka i inwestycja
Witam, jestem osobą fizyczną oferującą pożyczki na terenie całej Republiki Czeskiej. Posiadam kapitał, który zostanie wykorzystany na udzielanie krótkoterminowych i długoterminowych pożyczek między osobami prywatnymi w zakresie od 40000 zł do 1000000 zł dla wszystkich poważnych osób, które naprawdę tego potrzebują, oprocentowanie 2% w skali roku Udzielam pożyczek finansowych, Pożyczka mieszkaniowa, pożyczka inwestycyjna, pożyczka samochodowa, pożyczka osobista. Jestem gotów zadowolić moich klientów w ciągu maksymalnie 1 dnia od otrzymania formularza zapytania.
E-mail: Horkyjiri55@gmail.com

Udana pożyczka w 48h

(HORKY, 13. 7. 2022 20:40)

Udana pożyczka w 48h
Witam, panie i panowie, oferuję Państwu moją ofertę pożyczki, która jest prosta i szybka w ciągu 48 godzin. Moje aukcje zaczynają się od 50 000 CZK do 20 000 000 CZK, a moje oprocentowanie wynosi 2%. Spłata pożyczki rozpoczyna się za 3 do 360 miesięcy. W każdym razie mogę pożyczyć ci tyle, ile chcesz z twoich dochodów. Ubiegaj się o świetne finansowanie pozabankowe na korzystnych warunkach.
E-mail: Horkyjiri55@gmail.com

potřebuji urgentní půjčku,

(HORKY, 3. 7. 2022 8:33)

potřebuji urgentní půjčku, Dobrý den, volám sa HORKY JIRI. Nabízím krátkodobé a dlhodobé pôžičky mezi fyzickými osobami od 2 000 do 5 000 000 EUR všem vážne núdzovým půjčkám jsou 2 %. Finanční pôžičky, hypotéky, investiční pôžičky, pôžičky na auto, osobné pôžičky. Jsem k dispozici, abych uspokojil své zákazníky Pro více informací kontaktujte moji e-mailovel: Horkyjiri55@gmail.com

https://janjosefpospisil.estranky.cz/clanky/vera-noskova--promeny.-diskuse-k-prekladatelskym-problemum.2.html

(Barbara, 3. 7. 2022 7:49)

I Got my ATM Card from Digital Card Hacker's Can't just appreciate ☝☝you enough,, digital Card Hacker has been a good help to me and I am doing great right now i order ATM Card of $50,000 which where deliver to me in my country with the password, i use the ATM CARD withdraw it's work for me like magic You can also contact them for the service below * Western Union/MoneyGram Transfer Hack * Bank Transfer Hack * PayPal / Skrill Transfer Hack * Crypto Mining Hack *** CashApp Transfer Hack Email: digitacardhacker@gmail.com

Rychlá a spolehlivá nabídka

(Hana, 21. 6. 2022 11:45)

Rychlá a spolehlivá nabídka
Rychlá půjčka - přímý investor 50 000 Kč až 60 000 000 Kč. Půjčte si bezkonkurenční služby pro zaměstnance, důchodce, osvc, dpp, úp ještě dnes. Peníze čerpáte okamžitě. Jednoduché podmínky, jasná smlouva Více informací: wogeovahana@gmail.com nobe Whatsapp +420723117416

Rychlá a rychlá půjčka a investice

(Horky, 20. 6. 2022 11:02)

Rychlá a rychlá půjčka a investice
Dobrý den, jsem fyzická osoba nabízející půjčky po celé ČR. Mít kapitál, který bude použit na poskytování krátkodobých a dlouhodobých půjček mezi jednotlivci v rozmezí od 40000 Kč do 1000000 Kč všem vážným lidem, kteří to skutečně potřebují, je úroková sazba 2 % zdarma ročně Poskytuji půjčky Financial, Home půjčka, investiční půjčka, půjčka na auto, osobní půjčka. Jsem připraven uspokojit své zákazníky maximálně do 1dnů od obdržení vašeho formuláře žádosti.
Email: Horkyjiri55@gmail.com

Seriózní nabídka půjčky Dobrý den,

(Horky, 20. 6. 2022 10:59)

Seriózní nabídka půjčky Dobrý den, abych Vám pomohl překonat různé finanční starosti a bez potíží čelit svým cílům do budoucna, předkládám nabídku půjčky lidem v nesnázích nebo těm, kteří chtějí pomoci s řešením některých svých finančních problémů nebo zahájením podnikání. Nabízím půjčky od 30 000 do 90 000 000 Kč na dobu splácení 1 až 70 let s maximální úrokovou sazbou 2 % a pro více informací o mé nabídce mi prosím napište nebo kontaktujte na Email: Horkyjiri55@gmail.com

Úspěšná půjčka do 48 hodin

(Horky, 20. 6. 2022 10:58)

Úspěšná půjčka do 48 hodin
Dobrý den, paní a pane, nabízím vám svou nabídku půjčky, která je velmi jednoduchá a rychlá. Moje aukce začínají mezi 50 000 Kč a 20 000 000 Kč a můj úrok je 2 %. Splácení úvěru začíná za 3 až 360 měsíců. V každém případě vám mohu s vaším příjmem půjčit, kolik budete chtít. Požádejte o skvělé nebankovní financování za výhodných podmínek.
Email: Horkyjiri55@gmail.com

Borrow Fast Money Here

(Borrow Fast Money Here, 19. 6. 2022 14:22)

Financial Assistance Available
We Offer A Wide Variety To Suit Your Needs.
Personal Loans
Business Loans
Pay Day Loans
Foreigners Also Can Apply

Monthly Personal & Business Loan Available! Having Heavy Bills? We Can Help $10,000 To $1 Billion With loan repayment duration stars from 1 year to a maximum period of 25 years.

We Provide Totally Legal Ways To
Help You Get More Money To Spend Or Settle Your Outstanding Debts. Even Some Customers With Credit Issuers Can Be Approved On Case To Case Basis.

Contact Me Now To Solve Your Financial Needs.

Email : sawda.finance@gmail.com

Úvěrová nabídka je k dispozici do 72 hodin

(maria, 23. 10. 2019 18:49)



Jsme ochotni zaplatit 2% úrok, nabízíme půjčky komerčním organizacím a maximálně 50 000 až 15 000 000 Kč. Naše půjčky jsou dobře zajištěny pro maximální bezpečnost, což je naše nejvyšší priorita.
E-mail: maria.viespescu0@gmail.com

Re: Úvěrová nabídka je k dispozici do 72 hodin

(Jiri , 17. 5. 2022 14:14)

Pošlete nám detaily pokud je to ještě aktuální na jiri.cvrcek@seznam.cz

díky

FINANCIAL SERVICES

(Jason Edward, 16. 4. 2022 19:59)

FINANCIAL AGENT LIMITED provides a full financial planning service to both the commercial and domestic markets. At IQ FINANCE PLC we believe that financial planning is about two things: creating wealth and protecting wealth. These two objectives are at the heart of everything we do. And, as a member of FINANCIAL AGENT LIMITED Services, we give you a small-company service but with a large-company set up – the best of both worlds.
You are at liberty to engage our leased facilities into trade programs as well as in signature project(s) such as Aviation, Agriculture, Petroleum, Telecommunication, construction of Dams, Bridges and any other turnkey project(s) etc. Our terms and Conditions are reasonable.
Leasing Price : 6%+2%
Buying Price: 38%+2%

Contact us for more details on our terms and procedure of transaction.

NAME :Jason Edward
EMAIL :financialagentltd@gmail.com
SKYPE :financialagentltd@gmail.com

FINANCIAL SERVICES

(Jason Edward, 13. 4. 2022 14:22)

FINANCIAL AGENT LIMITED provides a full financial planning service to both the commercial and domestic markets. At IQ FINANCE PLC we believe that financial planning is about two things: creating wealth and protecting wealth. These two objectives are at the heart of everything we do. And, as a member of FINANCIAL AGENT LIMITED Services, we give you a small-company service but with a large-company set up – the best of both worlds.
You are at liberty to engage our leased facilities into trade programs as well as in signature project(s) such as Aviation, Agriculture, Petroleum, Telecommunication, construction of Dams, Bridges and any other turnkey project(s) etc. Our terms and Conditions are reasonable.
Leasing Price : 6%+2%
Buying Price: 38%+2%

Contact us for more details on our terms and procedure of transaction.

NAME :Jason Edward
EMAIL :financialagentltd@gmail.com
SKYPE :financialagentltd@gmail.com

Privata prunto sen antaŭpago

(CITI GRANT, 16. 3. 2022 21:38)

Privata prunto sen antaŭpago-Ni ofertas la jenajn tipojn de pruntoj kun tre malalta 2%-interezo jare ekde $2,000 ĝis $5,000,000
* Pruntoj por Konsolidaj Ŝuldoj por aĉeti vian domon.
*Komercaj Pruntoj.
* Personaj Pruntoj.
*Hejmaj Pruntoj.
*Pruntoj pri Aŭto-Financo.
*Komercaj Pruntoj.
*Investaj Pruntoj.
*1: Nigralisto ankaŭ povas apliki.
*2: Neniu Kreditkontrolo.
*3: Ŝulda revizio aŭ juĝa ordono ankaŭ povas apliki.
*4: Ĉiuj civitanoj kaj necivitanoj kun bona aŭ malbona kredithistorio povas kandidatiĝi. Pli da informoj rekte per nia retpoŝto: citigrant3@gmail.com aŭ : WhatsApp +16062681713

benleon340@gmail.com

(ben, 2. 3. 2022 22:01)

Ĉu vi bezonas projektajn pruntojn, investojn, personajn pruntojn, komercajn pruntojn, nemoveblaĵojn, studentajn pruntojn, firmigajn pruntojn kaj pruntojn por diversaj projektoj? La interezo estas 2% Por tiuj, kiuj volas ricevi prunton de nia kompanio, ili kontaktu nin hodiaŭ retpoŝte (benleon340@gmail.com) kaj ricevu prunton hodiaŭ.

pruntofertoj aplikas nun

(alessandro, 1. 3. 2022 20:55)

Ni provizas personajn pruntojn kaj komercajn pruntojn je racia interezoprocento de nur 2% jare, sed komplika monate. Ni provizas lokajn kaj internaciajn financajn fontojn, specialiĝantajn pri kreaj solvoj, kiuj kontentigas viajn bezonojn por ekspansio, kresko kaj pli. Por pliaj informoj kontaktu nin: EMAIL; alessandroantonio044@gmail.com]

benleon340@gmail.com

(ben, 26. 2. 2022 7:48)

Bonan tagon, Ĉu vi bezonas prunton? Interesatoj devas kontakti la Ben Leon Loan Agency hodiaŭ! Pruntedoninto Retpoŝto:benleon340@gmail.com Ni ofertas privatajn, komercajn kaj personajn kaj komercajn pruntojn kun tre minimuma jara interezoprocento de nur 2% dum 1 jaro ĝis 50-jara repago daŭro al ĉiuj partoj de la mondo. Niaj pruntoj estas bone asekuritaj por maksimuma sekureco. Interesitoj kontaktu nin per Retpoŝto: benleon340@gmail.com Ni esperas, ke vi donos al ni ŝancon esti je via servo!!! subskribita, Administrado

benleon340@gmail.com

(ben, 26. 2. 2022 7:39)

Bonan tagon, Ĉu vi bezonas prunton? Interesatoj devas kontakti la Ben Leon Loan Agency hodiaŭ! Pruntedoninto Retpoŝto:benleon340@gmail.com Ni ofertas privatajn, komercajn kaj personajn kaj komercajn pruntojn kun tre minimuma jara interezoprocento de nur 2% dum 1 jaro ĝis 50-jara repago daŭro al ĉiuj partoj de la mondo. Niaj pruntoj estas bone asekuritaj por maksimuma sekureco. Interesitoj kontaktu nin per Retpoŝto: benleon340@gmail.com Ni esperas, ke vi donos al ni ŝancon esti je via servo!!! subskribita, Administrado


« předchozí

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8

následující »